Koncert finałowy Starobielskich Wieczorów Organowych

W ubiegłą sobotę 4 października o godz.17:00 odbył się finałowy koncert wieńczący pierwszą edycję Starobielskich Wieczorów Organowych.

Z solowym recitalem organowym wystąpił  Paweł Seligman - znakomity polski organista, kameralista, organizator życia muzycznego koncertujący w Polsce i za granicą Absolwent Akademii Muzycznej w Katowicach oraz nauczyciel organów w szkołach muzycznych w Cieszynie i Jastrzębiu Zdroju.

Koncert rozpoczął się od muzyki belgijskiego kompozytora XX wieku Flora Petersa. Zabrzmiała jego autorstwa Toccata D-dur. Utwór wykazujący swoją harmonią liczne nawiązania do flamandzkiej muzyki ludowej. Po tym jakże zarazem wirtuozowskim i niezwykle ciekawym dzieła Paweł Seligman wykonał dwa utwory najwybitniejszych twórców żyjących w epoce baroku na przełomie XVII i XVIII wieku. Mowa tu oczywiście o Janie Sebastianie Bachu i Jerzym Fryderyku Händlu. Najpierw zabrzmiała kompozycja tego drugiego wyżej wymienionego twórcy - Przybycie Królowej Saby z Oratorium Salomon w autorskiej transkrypcji wykonawcy koncertu. Paweł Seligman w znakomity sposób przedstawił tutaj zróżnicowane części poprzez między innymi zmianę manuałów i zastosowanie dynamiki.
Następnie usłyszeliśmy monumentalny utwór Bacha - Preludium i fuga c-moll BWV546. Dzieło niezwykle dramatyczne zagrane. Preludium o budowie barokowego koncertu natomiast fuga  jedna z niewielu o ile nie jedyna organowa fuga pięciogłosowa Bacha wymagająca od wykonawcy kunsztu i zrozumienia polifonii.
Podczas koncertu zabrzmiała również muzyka amerykańskiego kompozytora Gordona Younga, który chyba już na stałe wpisał się w program koncertowy Starobielskich Wieczorów Organowych bowiem jego utwory zabrzmiały już wielokrotnie podczas tego cyklu. Paweł Seligman wykonał trzy części z jego Suity Katedralnej. Były to: cz.I Preludium, cz.II Allemande, cz.IV Riggaudon. Utwór znakomicie zabrzmiał we wnętrzu starobielskiego kościoła ewangelickiego pokazując  majestatyczne brzmienie organów Wilhelma Sauera.
Oprócz muzyki amerykańskiej zabrzmiała również muzyka polska. Felix Nowowiejski (twórca muzyki do słynnej Roty śpiewanej w 1910 na odsłonięcie pomnika w Krakowie upamiętniającego Bitwę pod Grunwaldem) napisał wiele dzieł organowych w tym Medytację E-dur. Utwór o dość spokojnym charakterze, który ukazał ciche i romantyczne głosy starobielskich organów. Po Medytacji Nowowiejskiego zebrana publiczność miała okazję usłyszeć Toccatę h-moll Eugéne Gigouta - francuskiego kompozytora epoki późnego romantyzmu. Paweł Seligman wykonał ten utwór w niezwykle wirtuozowski sposób i pokazał swój znakomity kunszt techniczny. Dodatkowo utwór ten został wykonany z pamięci oraz bez pomocy registratora a więc osoby pomagającej przełączenie poszczególnych głosów i przewracanie stron.
W programie finałowego koncertu Starobielskich Wieczorów Organowych znalazła się również niezwykle ciekawa improwizacja organowa a więc sztuka polegająca na tworzeniu muzyki tu i teraz na żywo, na poczekaniu. W wykonaniu wykonawcy koncertu zabrzmiała improwizowana fantazję chorałowa na temat hymnu luterańskiego Warownym Grodem jest nasz Bóg. Wybór tej pieśni jako tematu do improwizacji nie był przypadkowy bowiem w październiku a dokładnie 31 października obchodzone jest Święto Reformacji, której symbolem stało się wywieszenie 95 tez przez Marcina Lutra w Wittenberdze w 1517 roku. Przyjmuje się że ta data początkiem kościoła luterańskiego.
Następnie usłyszeliśmy dwa ostatnie utwory. Były nimi dwa marsze - Marsz C-dur autorstwa Padre Davide da Bergamo - włoskiego zakonnika o świeckim imieniu i nazwisku Luciano Moretti oraz marsz "Wejście gladiatorów" Juliusa Fucika.
Oba te marsze utrzymane w niezwykle radosnym wręcz żartobliwym charakterze ale o niezwykle interesującej historii bowiem Marsz C dur Padre Davide da Bergamo to utwór stworzony w XIX wieku jako muzyka religijna do mszy świętej a Marsz Juliusa Fucika pt. "Wejście Gladiatorów" mimo, iż znany potocznie jako marsz cyrkowy napisany został jako marsz wojskowy w trakcie I Wojny Światowej.
Koncert zakończył się utworem na bis.
W wykonaniu Pawła Seligmana zabrzmiał "Danse Ridicule" autorstwa Macieja Zakrzewskiego - polskiego kompozytora i organisty, wykładowcy Akademii Muzycznej w  Gdańsku.
Była to bielska premiera tego utworu.

Po koncercie można było wesprzeć finansowo zbiórkę na remont organów a także została przedstawiona informacja o możliwości głosowania na projekt Starobielskie Wieczory OrgaNOWE w ramach Budżetu Obywatelskiego Bielska-Białej na rok 2026.
Głosowanie odbywa się od 3 do 17 października bieżącego roku.

Koncert poprowadził Krzysztof Bas.

Autorzy zdjęć: Marcin Krywult i Jakub Cieślar